សមត្ថភាពអំពើ

សមត្ថភាពអំពើ គឺជាសមត្ថភាពក្នុងការយល់ដឹងឬមិនដឹងថាអំពើដែលប្រព្រឹត្តវាអាចនាំឲ្យមានបទល្មើសកើតឡើង។ សមត្ថភាពអំពើនេះត្រូវបានចែកជា សមត្ថភាពយល់ដឹងនៃអំពើ និង សមត្ថភាពមិនយល់ដឹងនៃអំពើ។

        

សមត្ថភាពយល់ដឹងនៃអំពើ សំដៅដល់ការប្រព្រឹត្តបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌទាំងឡាយណាដែល ជនល្មើសអាចដឹងច្បាស់ថានឹងអាចកើតឡើង ឬ អាចហៅថាការប្រព្រឹត្តបទល្មើសដោយចេតនា។ ឧទាហរណ៍ បុគ្គល ក និង បុគ្គល ខ ជមិត្តនឹងគ្នា។ បុគ្គល ក ដឹងថាបុគ្គល ខ មានជំងឺបេះដូង ហើយបានយកកាំបិតមកលេងធ្វើជាគំរាមរកសម្លាប់បុគ្គល ខ។ ដោយភាពភ័យខ្លាចខ្លាំងពេក បណ្តាលឲ្យបុគ្គល ខ គាំងបេះដូងស្លាប់ ភ្លាមៗ ដូច្នេះ បុគ្គល ក ត្រូវបានចាត់ថាមានសមត្ថភាពយល់ដឹងនៃអំពើ ព្រោះបុគ្គល ក បានដឹងហើយថាបុគ្គល ខ មានជំងឺបេះដូង ហើយងាយនឹងទទួលរងភាពតក់ស្លុតដែលបណ្តាលឲ្យស្លាប់បាន តែបុគ្គល ក នៅតែធ្វើ។

សមត្ថភាពមិនយល់ដឹងនៃអំពើ សំដៅដល់ការប្រព្រឹត្តបទល្មើសទាំងឡាយណាដែល ជនល្មើសមិនអាចដឹងជាមុនថាវានឹងអាចកើតឡើង ឬ អាចហៅថាការប្រព្រឹត្តបទល្មើសដោយអចេតនា។ ឧទាហរណ៍ បុគ្គល ក បានហុចកាំបិត ឲ្យបុគ្គល ខ តែនៅពេលដែលបុគ្គល ខ​ ដើរមកដល់ក៏រអិលជើងជ្រុលទៅជុងកាំបិតដែលបុគ្គល ក កំពុងតែកាន់។ នោះបុគ្គល​ ក ចាត់ជាមានសមត្ថភាពមិនយល់ដឹងនៃអំពើ ព្រោះបុគ្គល ក ពុំបានដឹងថាបុគ្គល ខ នឹងរអឹលដួលមកជុងកាំបិតដែលខ្លួនកំពុងហុចនោះឡើយ។